WineStories

Na een spannende reis strandde de Ark van Noah op de berg Ararat. De berg is maar liefst 5000 meter hoog, het moet daar behoorlijk koud zijn geweest. De Ararat ligt aan de oostgrens van Turkije, vlakbij Transkaukasië, het gebied waar wijnbouw volgens historici begon. De uitgezonden duif keerde na een lange vlucht terug met een olijfblad in zijn snavel en zeven dagen later ontscheepte Noah de dieren. Het eerste werk van de oervader aan land, zo gaat het verhaal, is het aanplanten van een wijngaard. “Het is nooit te vroeg om een wijngaard te planten”, dacht de baardige oude man en hij vond de high altitude wijnbouw uit. De wereld zal het geweten hebben.

Een Franse, een Italiaanse en een Zuid-Afrikaanse wijnhandelaar zitten op café. Vraagt de Fransman aan de Italiaan: “Giovanni, wat vind jij eigenlijk van Zuid-Afrikaanse wijn?” Giovanni: “Wel Jean, die wijn is zoet en zwoel door de verschroeiende Afrikaanse zon. Ik heb gehoord dat hij smaakt naar verbrande rubber, roestige nagels en poepzalf. Mijn persoonlijke mening is dat olifanten en zebra’s niet samengaan met druiven en wijn.” Sebastiaan, de Zuid-Afrikaan lacht zijn witte tanden bloot: “Weet je wat ik van Italiaanse wijn vind? Wel, hij is te zuur en te bitter. Zet Italiaanse wijnen in een blindproeverij naast Zuid-Afrikaanse wijnen. Wees er maar zeker van, die van ons zullen het meest charmeren.”

Het is zomer. Twee goeie vrienden trekken te voet door het Spaanse Zuidwesten. Ze bevinden zich in de vrije natuur van het prachtige Andalousië. Op een heuveltje nemen ze hun rugzak af, doodmoe van het stappen, en ze zetten zich even neer op een oude boomstronk. Het is heet maar een koel briesje van de nabije Atlantische oceaan verfrist. De vrienden zijn Jerez de la Frontera net voorbij en ze zien voor zich uitgestrekte en merkwaardig witte wijngaarden, precies krijt.

Jacob Druif, geboren te Opperdoes in 1757 en gehuwd met Guurtje Groot, is de stamvader van de Nederlandse familie Druif. Hij kreeg drie kinderen: Cornelis Druif, Grietje Druif en Teunis Druif. Druif Teunis trouwde met Diemertje Steen die tien kinderen baarde, acht jongens. En die kregen op hun beurt kinderen, allemaal Druiven. De stamboom van de familie is helemaal opgemaakt, tot de voorlopig laatste Druif. Of ze van wijn houden? De ene Druif al wat meer dan de andere. Families zijn boeiend, hun geschiedenissen, hun verhalen, hun wortels. En op een dag dacht ik, waarom niet eens de familie van de druiven van dichtbij bekijken? Misschien zijn daar ook verhalen te vinden. En jawel, je zal het merken.

(Tromgeroffel)
“Beste deelnemers, waarde prominenten, dames en heren in de zaal. Van harte welkom op het defilé van de blauwe Bordeauxdruiven.” De Petit Verdot verzorgt dit jaar de presentatie, een beetje onwennig met de microfoon in zijn bovenste uitlopers. Het is een grote eer die hem te beurt valt. De tanninerijke druif met dikke schil vervult in Bordeaux slechts een kruidende en kleurende bijrol. Enkel in de warme jaren wordt hij helemaal rijp. De andere druivenrassen ontwikkelen dan op eigen houtje al veel kleurstoffen en rijpe tannine. Zo mag de Petit Verdot blij zijn dat hij af en toe mag meespelen voor een paar percenten.

De bijzonder aantrekkelijke Dionysos bedrinkt zich ongegeneerd. De god van de wijn verspreidt zijn dronkenschap lustig om zich heen. Zijn opvoedsters, de demonen en iedereen die hij ontmoet, worden bezeten door een onbedwingbare drang om te drinken, veel te drinken. De zoete geur van de wijn van Dionysos bedwelmt hen onverbiddelijk. Meegesleurd door onbeteugeld genot trekt het dronken gezelschap zingend en dansend de wereld door. Ze hebben mee het verleidelijke vocht dat uitzonderlijke kracht bezit.

De Cabernet Sauvignon spreekt.
“Hooggeachte heren, in naam van de Broederschap der Druiven heet ik u welkom op dit uitzonderlijke concilie. De Broederschap verzamelt enkel op cruciale momenten in de geschiedenis wanneer de essentie van ons druivenbestaan op het spel staat. (plechtig) De wijn is onze Weg, onze Waarheid en ons Leven (alle in soutane geklede druiven maken een diepe buiging). Na het Concilie van Trier over de intrede van de kleine ijstijd en het Concilie van Parijs over de verwoestende druifluis verklaar ik vandaag het derde Concilie in Châteauneuf-du-Pape voor geopend. Geachte druiven hier verenigd, een diepgaande bezinning dringt zich op naar aanleiding van de verontrustend hoge alcoholniveaus die overal ter wereld in de wijn worden aangetroffen. Is dit het begin van het einde?”.

De fles Muscadet de Sèvre et Maine sur Lie van het fantastische wijnjaar 2005 is allergisch aan stof. En niet een klein beetje. Ze is gemaakt van de Melon de Bourgogne, een koudebestendige druif die groeit in het westelijke deel van de Loire dichtbij Nantes. Muscadet is een lichte, fragiele wijn die vaak wordt aangesterkt door een winters verblijf op de resten van de gisting, sur lie dus. De wijn wordt er krachtiger, voller en complexer van. Élevage sur lies werkt niet tegen stofallergie, spijtig voor de Muscadet. De fles had natuurlijk nooit vermoed dat ze in een stoffige kelder zou terechtkomen. De verwachting was gezellig samen met wat kilo’s mosselen een aantal uren afkoelen in een ijskast. Zelden heeft deze nochtans soms fijne, strakke en naar mineralen en zout smakende wijn de eer om in een wijnkelder te verdwijnen.

Met het gevoel van een ontdekkingsreiziger trok ik in de zomer van 2010 richting Ayze. Ayze is een dorpje in de Haute-Savoie gelegen aan de voet van de Môle, een pittoreske 1863 meter hoge berg die al eeuwenlang waakt over één van de meest zeldzame druivenrassen in de wereld, de Gringet.  Men vindt de druif nergens anders. Ik rijd door de prachtige vallei van de Arve. De Arve ontspringt in het Mont Blanc massief en snijdt twintig kilometer voor Ayze door de industriestad Cluses om zich vervolgens een weg te banen naar de Rhône. De twee rivieren vloeien samen nabij het meer van Genève.