De Kleine Schorre, ... of Château Zeeland

Lange rijen perfect gesnoeide druivenranken, vol rijpe trossen auxerrois, pinot gris en blanc en rivanerdruiven. En dan in de verte een oude witte oerhollandse windmolen met draaiende wieken. Welkom in Château Zeeland.

Ik rijd over de hoge wegen tussen de lager gelegen velden naar de Zeeuwse gemeente Dreischor. Aan een boom hangt het bord 'Matig uw snelheid. Druivenoogst' gespijkerd. Zover mijn blik reikt zie ik wijngaarden. Als ik de grindweg van Wijnhoeve De Kleine Schorre op draai wuift wijnmaker Johan Van de Velde me toe en troont me meteen naar zijn winkeltje. Zijn wijnen liggen er uitgestald en bij meer dan één fles prijkt het bordje: 'Businessclass KLM'. "Tja, ben ik behoorlijk fier op", lacht de energieke dertiger.

De naam van De Kleine Schorre verwijst naar het moerasgebied - de wijngaard staat trouwens op een oud rivierbed - en het schaapje naar de gemeente Dreischor (dat in zijn wapen drie schaapjes heeft). Johan is de vierde generatie op het bedrijf. "Maar mijn vader Krijn-Jan en de generaties ervoor teelden aardappelen, uien en spruitjes. Het was knokken, we waren een relatief klein landbouwbedrijf." Tot zijn vader op een dag bij buurman Frits Scheurleer, bij een borreltje jenever, opnieuw de moeilijke prijzen van de spruitjes ter sprake bracht... "En toen zei Frits: 'Maar waarom probeer je geen wijngaard aan te leggen?' Frits Scheurleer woonde lange tijd aan de Rijn en hij wist dat wijnbouw ook in Noord-Europa succesvol kon zijn".

Wijngaard in plaats van spruitjes

Het hele plan werd aanvankelijk op ongeloof onthaald, maar dan toch grondig onderzocht. En wat bleek? Er waren heel wat argumenten om er daadwerkelijk mee te starten: Zeeland heeft relatief veel zon, maar nog veel belangrijker: een veel hogere zonintensiteit. En voorts konden de druivenstokken op een oud rivierbed geplant worden. De bodem bestaat uit dikke schelpenlagen, wat - samen met de massa kalk - bijzonder goed is voor de mineraliteit en de aciditeit van de wijn. "En precies door die vroegere rivierbedding, trekken buien en vooral hagelbuien hier vaak langszij, wat ons heel goed uitkomt", legt Johan uit. Een prima microklimaat dus. 'Maar er is meer", zegt van de Velde. "We hebben hier in Zeeland ook onze prachtige gastronomische producten om met wijn te combineren. De Zeeuwse zilte zaligheden: mosselen, vis, kreeft, oesters...", somt Johan op en haast zich er 'het lekkerste van heel Nederland' aan toe te voegen. "Daar moest toch ook een gepaste fles bijkomen, niet?"

In 2001 werd de eerste druivenstok in de grond gestopt. Het plantgoed werd aangekocht bij  de kwekerij Josef Pauly in Luxemburg. Adviseur werd Johny Vesque van het wijnhuis Cep d'Or, in het Luxemburgse Hëttermillen. Er werd geopteerd om niet met nieuwe resistente druivenrassen te werken, maar wel met het traditionele materiaal. Op een halve hectare kwam een proefaanplant van 2.000 stokken rivaner. Een hele tijd later volgden ook auxerrois, pinot blanc en pinot gris.

Na een opleiding van zowat drie jaar bij het Luxemburgse wijnhuis, moest De Kleine Schorre er klaar voor zijn. "Maar nog steeds gaan mijn partner Paula van de Vijver en ik nog zo'n tien keer per jaar in Luxemburg om ons bij te scholen".

Vandaag beslaat de wijngaard van De Kleine Schorre uit 10 hectare. "Onze vier witte druivenrassen blijven de kracht van het domein, maar we hebben ook wat testveldjes met chardonnay, wat riesling, wat pinot noir. Studiemateriaal, zeg maar".

Crowdfunding avant la lettre

Maar die beginperiode was ook bijzonder moeilijk op financieel vlak. "Uiteraard stonden de banken niet te trappelen". Maar de wijnboeren in spe bleken creatief: zo ontwikkelden ze een uniek systeem van aandelen en leasecontracten. En dat is tot op vandaag zo. Noem het crowdfunding avant-la-lettre. De aandeelhouders legden elk 6.000 euro op tafel. Ze kunnen kiezen tussen een dividenduitbetaling in geld of in wijn. "Niemand kiest voor het geld", lacht Johan breed.

"Met een leasecertificaat kunnen mensen voor een bepaalde tijd tien druivenstokken leasen. Dat is een vorm van voorverkoop. Je schiet financieel een stuk voor, wij werken ermee en later betalen we dat terug in wijn en in gezelligheid, met druivenfeesten en ander vertier. Wij leasen dus per tien wijnstokken, wat goed is voor precies twaalf flessen wijn", verduidelijkt Johan Van de Velde. De Kleine Schorre heeft vandaag 25 aandeelhouders en zo'n 230 leasecertificaten. Zo'n leasecertificaat kost 170 euro voor één jaar, als je langer afsluit komt het wat goedkoper.

"Mensen beseffen nu langzaam dat onze wijn inmiddels een goed kwalitatief niveau haalt. Daar zijn we gerust fier op met heel onze ploeg. Maar het blijft voor velen nog steeds een verrassing hoor. Om aan te geven hoe zoiets loopt: we dachten dat we makkelijk onze wijnen zouden slijten in de vele horecawinkeltjes in de buurt. Nou, dat viel tegen, want onze eerste klant zat in Amsterdam..." En dan ontdekte de wijnman van luchtvaartmaatschappij KLM op een dag toevallig de wijn van de Kleine Schorre. Bleek dat de wijn zo goed bevonden werd dat hij in de businessclass geserveerd zou worden. "En vanaf dan ging het snel'. KLM heeft ook dit jaar, voor de negende keer op rij, bij een blinde tasting, de wijn van De Kleine Schorre geselecteerd. En inmiddels staat de wijn ook op de kaart van een handvol sterrenrestaurants."

De Kleine Schorre behoort tot de grootste wijngaarden van Nederland. "We denken na over hoe het verder moet. We zijn een château, we doen alles op het eigen bedrijf. De vraag is wat we doen met onze 10 hectaren. Paula en ik hebben het nu allemaal onder de knie. Maar misschien willen we nog groeien. Ik kan niet voorspellen wat het gaat worden. Maar dromen mag toch he? We zijn nog jong. Een nieuwe kelder onder de grond, ... Ik zeg maar wat..."

Meer info bij Wijnhoeve De Kleine Schorre, Zuiddijk 4 in Dreischor (Nederland - Zeeland). 00 31 111 40 15 50.

Johan van de Velde legt me uit hoe de wingerdrijen geleased worden.
Foto's S.G.